İlerleyen yaşlarda ortaya çıkabilen yeni sıhhat sorunu: Sarkopeni

canvade

Yeni Üye
Dünya Sıhhat Örgütü (DSÖ) 65 yaş ve üzeri bireyleri “yaşlı” olarak sınıflandırıyor. Son senelerda ortaya çıkan bilimsel gelişmeler doğrultusunda yaşlılık periyotlarında farklılıklar yaşanıyor. Yaşlılığın seyrinde ve beden işlevlerinde oluşan değişikliklere göre yaşlılık periyotları 65-74 yaş ortası “geç yetişkinlik”, 75- 84 yaş ortası “yaşlılık” ve 85 yaş ve üzeri de “ileri yaşlılık” olarak sınıflandırılıyor. Bu yaş aralığı geçişleri, beslenme durumunu da etkileyerek yetersiz beslenmeye niye olabilecek kimi değişiklikler yaşanmasına sebep oluyor. Yaşla birlikte görülme sıklığı artan yüksek tansiyon, kalp-damar hastalıkları, böbrek hastalığı, şeker hastalığı üzere kronik hastalıklar, bu hastalıklara özel diyetlerin uygulanmasını da gerektiriyor. Ayrıyeten son senelerda bilhassa yaşlılıkla bir arada ortaya çıkan, kas gücü ve performansındaki kayıplara niye olan “sarkopeni” de büyük artış gösterirken beslenme daha da değer kazanır hale geliyor.

Sağlıklı ömür alanında memleketler arası referans kurumlardan en aktüel ayrıntıları kamuoyunun dikkatine sunan Sabri Ülker Vakfı, sarkopeni konusunda alınması gereken tedbirleri sıraladı:


Doğru beslenerek hastalığı önleyin

Azalan iskelet kası kas gücü ve fizikî performans ile ortaya çıkan sarkopeni, yaşlanmaya bağlı kas kütlesi kaybı olarak tanımlanıyor. Kronik hastalıklar, fizikî aktivite düşüklüğü ve yetersiz beslenme kararında ortaya çıkan sarkopeni, protein sentezi, kas yıkımı ve kas yağ içeriği kaybına niye oluyori Kullanılan teşhis kriterlerine bakılırsa yüzde 8 ile yüzde 40 oranında görülen sarkopeni, kas kütle ölçümü, kas gücü ve fizikî performansı (yürüme ve istikrar testleri) kıymetlendiren işlevsel testler ile belirleniyor. Sarkopeninin önlenmesinde antrenman ve fizikî aktivite, beslenme dayanak tedavisi ve hormonal yaklaşımlar büyük kıymet taşıyor. Yaşlılıkta sağlıklı beslenme de kas kütlesini, gücünü ve işlevini etkileyen sarkopeninin önlenmesinde kıymetli bir rol oynuyor.


Kaliteli ve kâfi protein tüketin

Protein her yaşta olduğu üzere yaşlılıkta da pek değerli fonksiyonlara sahip, istikrarlı ve kâfi beslenme için kesinlikle yer alması gereken bir besin ögesi. Sağlıklı ve kâfi protein tüketimi de sarkopeninin önlenmesinde pek tesirli. Protein tüketiminin sarkopeniye olumlu tesirlerinin yanı sıra yaşlılık periyodundaki başka katkılarına da bakacak olursak;

• Beden organlarının yapıtaşı,

• Hücre yenilenmesi,

• Bedenin dış tesirlere karşı korunması,

• Bağışıklık sisteminin güçlenerek hastalıklara karşı direnç gelişmesi,

• Düşme, incinme ve kırıklarda süratli güzelleşmenin sağlanması,

• Kas dokusunun korunması ve güçlenmesi için protein gerekli.

Protein bütün hayvansal ve bitkisel besinlerde bulunuyor. Fakat besinler içerdikleri protein ölçüsü ve içerdikleri proteinlerin bedende kullanılma durumu bakımından şüphesiz farklılık gösteriyor. Yumurta, et (kırmızı et, balık, tavuk ve hindi), et eserleri, süt ve eserleri üzere hayvansal besinlerden sağlanan protein, kaliteli protein olarak nitelendiriliyor.