canvade
Yeni Üye
Kovid-19 kan pıhtılarına yol açabiliyor
Kovid-19’un yaygın belirtileri ateş, öksürük, nefes darlığı, boğaz ağrısı, tat ve koku kaybı üzere yakınmalar olsa da bunlar yegane belirtiler değil. Artık hastalığın, dolanım sistemini de ön planda etkilediği, hatta bir hayli çalışmaya göre, bir teneffüs sistemi hastalığından çok bir ‘dolaşım sistemi hastalığı’ olduğu söz ediliyor. Kovid-19’da damarlar, kalp, kan ve beynimiz gaye olabiliyor. Bunun kararında damar içi kan pıhtılaşması, ‘inme’ ve ‘Kovid ayak parmakları’ üzere ögeler karşımıza çıkabiliyor. Venler ortasında pıhtıların oluşması ve bu pıhtıların hayati organlarda kan akımını durdurmasına ‘venöz tromboembolizm-VTE’ ismi veriliyor. Kovid-19 hastalarının ortalama %19’unda bu tablo ile karşılaşılıyor ve kritik seviyedeki hastalarda oran daha da yükseliyor. Bacaklarındaki venleri bozulmuş, pıhtıya hazır taban oluşmuş, varis gelişmiş, bilhassa de ileri yaş kümesinde, bu sorun fazlaca daha besbelli oluyor.
Kovid-19 kaynaklı pıhtılaşma erkeklerde daha fazla
Kovid-19’daki damar içi pıhtılaşma-VTE, yaşlılarda, çok kilolularda, hareket kısıtlılığı olanlarda, sigara içenlerde, daha evvel farklı bir niçinle VTE geçirmişlerde, diyabet yahut kronik böbrek hastalarında, kanser hastalarında, kalp yahut akciğer yetmezliği olanlarda daha sık görülüyor. Pıhtı gelişen bayan hastalar, erkeklere nazaran %20 daha az. Bu durum, toplum ortasında olağan yaşantılarını sürdüren bayanlar için geçerli olsa da bakım konutlarında kalan ileri yaşlarındaki bayan ve adamların etkilenim oranları eşit. Kovid-19 geçiren erişkinlerin %1.6’sında bebir daha giden damarlarda farklı boyutta kan pıhtıları oluşup, sirkülasyonu engelleyerek inmeye yol açabiliyor. ‘Kovid ayak parmakları’, cilt döküntüsü üzere manzara verseler de, küçük damarların ortasında oluşan mikroskopik kan pıhtılarının buna yol açtığı gösteriliyor.
Varislerde de pıhtı riski var
Varisler özetle şöyle oluşuyor; Bedenimizdeki kirli kanı, kalbe ve akciğerlere, temizlenmek üzere taşıyan venler (toplardamar) bulunuyor. Bacak venleri, bu bakılırsavlerini, aşağıdan üste, yani yerçekiminin bilakis gerçekleştirdiklerinden, içlerinde tek taraflı olarak çalışan kapakçıklar var. Bu kapakların bozulması ve geriye kaçırmasına venöz yetmezlik ismi veriliyor. Venöz yetmezliğin belirtilerine de varis deniyor. Yaşlanma ile bir arada, bedende kollajen ve elastin unsurları azalıyor. Ven duvarları bozuluyor. Kan, bozuk kapakların bulunduğu bölgelerde gölleniyor. Duvarın elastikiyetini kaybetmesi ve damar ortasındaki basıncın artışı, ciltte farklı renk ve çaplarda damarları doğuruyor. 1-3 mm’lik kılcal damarlar ve 4 mm’den daha kalın, ‘spagetti makarna’ görünümlü varisler karşımıza çıkıyorlar. Bilhassa bu son kümedeki kalın damarların kıvrıntılı yapıları niçiniyle, kan akımı ilgili bölgelerde yavaşlıyor ve pıhtı oluşumuna hazır hale geliyor. Bu durum hayati risk barındıran akciğer embolisi riskini de birlikteinde getiriyor.
Kovid-19 ve varis hastalarında yaş ögesi kıymetli
Bacaklarımızdaki varis hastalığı, ailesinde bu sorun bulunanlarda, bayanlarda, gebelerde, çok kilolularda, uzun müddet oturmayı yahut ayakta durmayı gerektiren bir yaşantı sürdürenlerde, hormonal bozukluğu olanlarda yahut içeriğinde hormon bulunan bir ilacı kullananlarda sık olarak görülüyor. Hastalığın yaşa bakılırsa sıklığına baktığımızda ise, 40 yaşın altındakilerde %22, 50 yaşında %35, 60 yaşında %41 oranında görülüyor. Buradan da anlaşılabileceği üzere, varis ile müsabaka riski yaşla bir arada artıyor. Öbür yandan Kovid-19 yaşlılarda fazlaca daha ağır seyredebiliyor.
Varisi olan Kovid-19 hastaları dikkat etmeli
Tüm bunlar ışığında ‘Kovid-damar içi pıhtı’ bağı göz önüne alınarak, covid geçirmekte olan, ileri yaşta, akciğer tutulumu düşünülen, bacaklarında varisleri bulunan, mevcut damar içi kireçlenme (atheroskleroz) sorunu yüzünden inme, kalp krizi üzere damar tıkanıklığı riski taşıyan şahıslarda, teşhis konur konmaz, kan sulandırıcı ilaç başlanmalıdır. Emsal niçinlerle, Kovid-19 sırasında akciğer tutulumu olduğundan şüphelenilen hastalarda, bacak venlerinde bir pıhtı (derin venöz tromboz-DVT) olup olmadığına bakılmakta, ‘D-Dimer’ ismi verilen bir pıhtılaşma testi yapılmalıdır. Varis, bayanları da erkekleri de, gençleri de ileri yaşlarındakileri de etkileyebiliyor. “Bacaklarımda yıllardır varislerim var, pandemi sırasında bu mevzuyu gündeme getirmeyeyim” demek, hastane ortamından kaçınmak ismine kısmen anlaşılabilir dursa da, varisleri bulunan bir kişinin, bilhassa de ileri yaşta Kovid’e yakalanması, epey önemli sonuçları doğurabilir. Günümüzün varis tedavi formları ile bu sıkıntıdan hızla kurtulabilmeniz ve olağan yaşantınıza dönebilmeniz mümkündür.
Kovid-19’un yaygın belirtileri ateş, öksürük, nefes darlığı, boğaz ağrısı, tat ve koku kaybı üzere yakınmalar olsa da bunlar yegane belirtiler değil. Artık hastalığın, dolanım sistemini de ön planda etkilediği, hatta bir hayli çalışmaya göre, bir teneffüs sistemi hastalığından çok bir ‘dolaşım sistemi hastalığı’ olduğu söz ediliyor. Kovid-19’da damarlar, kalp, kan ve beynimiz gaye olabiliyor. Bunun kararında damar içi kan pıhtılaşması, ‘inme’ ve ‘Kovid ayak parmakları’ üzere ögeler karşımıza çıkabiliyor. Venler ortasında pıhtıların oluşması ve bu pıhtıların hayati organlarda kan akımını durdurmasına ‘venöz tromboembolizm-VTE’ ismi veriliyor. Kovid-19 hastalarının ortalama %19’unda bu tablo ile karşılaşılıyor ve kritik seviyedeki hastalarda oran daha da yükseliyor. Bacaklarındaki venleri bozulmuş, pıhtıya hazır taban oluşmuş, varis gelişmiş, bilhassa de ileri yaş kümesinde, bu sorun fazlaca daha besbelli oluyor.
Kovid-19 kaynaklı pıhtılaşma erkeklerde daha fazla
Kovid-19’daki damar içi pıhtılaşma-VTE, yaşlılarda, çok kilolularda, hareket kısıtlılığı olanlarda, sigara içenlerde, daha evvel farklı bir niçinle VTE geçirmişlerde, diyabet yahut kronik böbrek hastalarında, kanser hastalarında, kalp yahut akciğer yetmezliği olanlarda daha sık görülüyor. Pıhtı gelişen bayan hastalar, erkeklere nazaran %20 daha az. Bu durum, toplum ortasında olağan yaşantılarını sürdüren bayanlar için geçerli olsa da bakım konutlarında kalan ileri yaşlarındaki bayan ve adamların etkilenim oranları eşit. Kovid-19 geçiren erişkinlerin %1.6’sında bebir daha giden damarlarda farklı boyutta kan pıhtıları oluşup, sirkülasyonu engelleyerek inmeye yol açabiliyor. ‘Kovid ayak parmakları’, cilt döküntüsü üzere manzara verseler de, küçük damarların ortasında oluşan mikroskopik kan pıhtılarının buna yol açtığı gösteriliyor.
Varislerde de pıhtı riski var
Varisler özetle şöyle oluşuyor; Bedenimizdeki kirli kanı, kalbe ve akciğerlere, temizlenmek üzere taşıyan venler (toplardamar) bulunuyor. Bacak venleri, bu bakılırsavlerini, aşağıdan üste, yani yerçekiminin bilakis gerçekleştirdiklerinden, içlerinde tek taraflı olarak çalışan kapakçıklar var. Bu kapakların bozulması ve geriye kaçırmasına venöz yetmezlik ismi veriliyor. Venöz yetmezliğin belirtilerine de varis deniyor. Yaşlanma ile bir arada, bedende kollajen ve elastin unsurları azalıyor. Ven duvarları bozuluyor. Kan, bozuk kapakların bulunduğu bölgelerde gölleniyor. Duvarın elastikiyetini kaybetmesi ve damar ortasındaki basıncın artışı, ciltte farklı renk ve çaplarda damarları doğuruyor. 1-3 mm’lik kılcal damarlar ve 4 mm’den daha kalın, ‘spagetti makarna’ görünümlü varisler karşımıza çıkıyorlar. Bilhassa bu son kümedeki kalın damarların kıvrıntılı yapıları niçiniyle, kan akımı ilgili bölgelerde yavaşlıyor ve pıhtı oluşumuna hazır hale geliyor. Bu durum hayati risk barındıran akciğer embolisi riskini de birlikteinde getiriyor.
Kovid-19 ve varis hastalarında yaş ögesi kıymetli
Bacaklarımızdaki varis hastalığı, ailesinde bu sorun bulunanlarda, bayanlarda, gebelerde, çok kilolularda, uzun müddet oturmayı yahut ayakta durmayı gerektiren bir yaşantı sürdürenlerde, hormonal bozukluğu olanlarda yahut içeriğinde hormon bulunan bir ilacı kullananlarda sık olarak görülüyor. Hastalığın yaşa bakılırsa sıklığına baktığımızda ise, 40 yaşın altındakilerde %22, 50 yaşında %35, 60 yaşında %41 oranında görülüyor. Buradan da anlaşılabileceği üzere, varis ile müsabaka riski yaşla bir arada artıyor. Öbür yandan Kovid-19 yaşlılarda fazlaca daha ağır seyredebiliyor.
Varisi olan Kovid-19 hastaları dikkat etmeli
Tüm bunlar ışığında ‘Kovid-damar içi pıhtı’ bağı göz önüne alınarak, covid geçirmekte olan, ileri yaşta, akciğer tutulumu düşünülen, bacaklarında varisleri bulunan, mevcut damar içi kireçlenme (atheroskleroz) sorunu yüzünden inme, kalp krizi üzere damar tıkanıklığı riski taşıyan şahıslarda, teşhis konur konmaz, kan sulandırıcı ilaç başlanmalıdır. Emsal niçinlerle, Kovid-19 sırasında akciğer tutulumu olduğundan şüphelenilen hastalarda, bacak venlerinde bir pıhtı (derin venöz tromboz-DVT) olup olmadığına bakılmakta, ‘D-Dimer’ ismi verilen bir pıhtılaşma testi yapılmalıdır. Varis, bayanları da erkekleri de, gençleri de ileri yaşlarındakileri de etkileyebiliyor. “Bacaklarımda yıllardır varislerim var, pandemi sırasında bu mevzuyu gündeme getirmeyeyim” demek, hastane ortamından kaçınmak ismine kısmen anlaşılabilir dursa da, varisleri bulunan bir kişinin, bilhassa de ileri yaşta Kovid’e yakalanması, epey önemli sonuçları doğurabilir. Günümüzün varis tedavi formları ile bu sıkıntıdan hızla kurtulabilmeniz ve olağan yaşantınıza dönebilmeniz mümkündür.