canvade
Yeni Üye
Psikiyatrist Prof. Dr. Nevzat Tarhan, anne ve çocuk bağı, bu ilgide ortaya çıkan sıkıntılara ait değerli kıymetlendirme ve tavsiyelerde bulundu.
Anne ve çocuk içindeki bağlantıda devir dönem sıkıntıların yaşanabileceğini belirten Prof. Dr. Nevzat Tarhan, kimi annelerin doğum niçiniyle orta verdikleri iş ömrüne dönüş yapmasıyla bu süreçte çocuğun birtakım reaksiyonlar verebileceğini söylemiş oldu.
Çocuklar sıkıntılarını davranış lisanıyla anlatır
Anne işe başladıktan daha sonra çocukların tırnak yeme, tırnak etlerini koparma üzere davranışlarda bulunabileceğini kaydeden Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Tırnak yemek, ileri yaşta gerilim azaltma tekniği olarak kullanılır. Tasa olduğu vakit beyin otomatik bunu yapıyor. 4-5 yaşındaki çocuklar ekseriyetle meselelerini kelam lisanıyla anlatamazlar, davranış lisanıyla anlatırlar. örneğin altına kaçırma, sık sık ağlama, geceleri annesinin yanına gelme üzere. Bu yansılar, çocuğun telaşının yüksek olduğunu gösteriyor.” diye konuştu.
Prof. Dr. Nevzat Tarhan, parmak emmek, tırnak yemek, altına kaçırmak üzere davranışların çocuğun örnek aldığı birinde var ise da ortaya çıkabileceğini kaydederek “Çocuk model olarak seçebilir. Çocuk, mutsuzluğunu giderme tekniği olarak buna yönelebilir. Bu davranışı ilgi çekince de pekiştirebilir.” dedi.
Anniçin ayrılma anksiyetesi yenilmelidir
“Seperasyon anksiyetesi” denilen anniçin ayrılma anksiyetesini çocuğun yaşayıp yenmesi gerektiğini söz eden Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Anne çocuğundaki bir meselesinin üstüne gidiyorsa örneğin ‘tırnağını yeme’ diyorsa, çocuk ‘Annem bana bedel veriyor, beni seviyor’ diye düşünüyor. Bu negatif ilgidir. Çocuğun yalnızlığını gidermek için annesinin kendisiyle ilgilenmesini sağlamak için geliştirdiği bir yoldur. Burada negatif ilgi, ilgisizlikten daha yeterlidir. Çocuk kendini hırpalatabilir, annesini bağırtır ve rahatlar. En büyük travma, yok sayılmaktır.” dedi.
Ergenlik periyodunda ortaya çıkan birtakım davranış bozukluklarının gerisinde kapalı depresyon olduğunu kaydeden Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Ergenlikteki çocuğun hislerini söz etme marifeti daha gelişmemiştir. ‘Bir problemim var, moralim bozuldu’ diyemiyor. ‘niçin bozuldu?’ diye tahlil yapamadığı için, korkuyu gidermek için bir yol geliştiriyorlar. Annesinin ilgisini çekmeye çalışırlar.” dedi.
Çocukla inatlaşmada anne kaybeden taraf oluyor
Birtakım annelerin yemek elinde çocuğun ardında dolandıklarını belirten Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Çocuk bu biçimde durumlarda yani yeme-yememe uğraşıyla annesinin kendisiyle ilgilenmesini oyun üzere görüyor. Anne bu biçimde durumlarda inatlaştığı vakit birden fazla sefer kaybeden taraf oluyor. Anne çocuk için kaygılandığını, değer verdiğini hissettirirse, çocuk bilmeden o davranışa daha fazlaca odaklanır. Buna ‘ters efor kuralı’ deniyor. Bu kurala göre, bir topluluğa ‘pembe fil düşünmeyin’ denirse küme üyeleri, düşünmemeye çalıştıkça daha epey düşünür. Lakin burada ilgi odağını, dikkat odağını değiştirirsen düşünmeyebilirsin. Anne çocuğun bir hareketini onaylamıyorsa ‘Yapma’ demek yerine ‘Ben şu an senin yanından ayrılıyorum, bu biçimde bir şey yapan çocukla oturamam’ deyip o hareketi onaylamadığını hissettirmesi gerekiyor.” diye konuştu.
Negatif ilginin istenmeyen davranışı güçlendirdiğini belirten Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Çocuğu müspet davranışa yönlendirmek değerli.” dedi.
Nitelikli vakit geçirmede çocuk epey uygun dinlenmelidir
Çalışan annelerin çocuklarıyla gün içerisinde kesinlikle nitelikli vakit geçirmesi gerektiğini kaydeden Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Anne çalışmak zorunda olabilir lakin nitelikli dediğimiz, çocukla birlikte 5-10 dakikalık bir süre bile olsa vakit ayırması hayli değerlidir. Göz temasının olduğu, çocukla bir arada bir şey okuyup ona anlattırdığı vakit, çocuğu en hayli tatmin ettirecek vakit içinderdır. Bu vakit içinderda mesela ona kıssa okuyup çocuğa anlattırıp, sabırla dinlemek gereklidir.” diye konuştu.
Susan çocuk gelecekte toplumsal fobik oluyor
Birtakım annelerin maalesef çocuğu sabırla dinlemediğini belirten Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Bazı anneler konuşur konuşur, çocuk susar. İleride çocuk toplumsal fobik oluyor ya da konuşmasında tutukluk oluyor, kendini tabir edemiyor. halbuki soru soran çocuk düzgün bir çocuktur. Soru soruyorsa çocuk öğreniyordur. Ötelemiyordur, içine atmıyordur. Çocuğun konuşabilen çocuk olmasını sağlamak lazım.” dedi.
Toplumumuzda hayal kurmanın kültür olarak bastırıldığına dikkat çeken Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Bu bizim zayıf tarafımız. Bunu değiştirmemiz lazım. Bunu değiştirmezsek itaat kültürü olur.” ihtarında bulundu.
Çocuk rahatlama prosedürü olarak bu davranışları kazanıyor
Tırnak yeme, parmak emme üzere davranışı bağımlılığa benzeten Prof. Dr. Nevzat Tarhan, bağımlılıkta beyinde ödül-ceza sisteminin bozulduğunu kaydederek “Çocuk bir nevi bunu rahatlama yolu olarak kazanıyor. Beyin azalan seratonin muhtaçlığını o denli karşılıyor. bir müddet daha sonra bağımlılığa dönüşüyor. Bağımlılık bir beyin hastalığıdır. Beyin merkezine husus olarak ödül veriyorsun ve düzmece bir rahatlık oluşuyor. aslına bakarsanız şu anda bağımlılığa ödül yetmezliği sendromu deniliyor. Bu durumlarda beyindeki kimyasal sistemi sağlamadan bağımlılık tedavisi tam olmuyor.” dedi.
Günümüzde eğitimde itimat temel, endişe istisna
Çocuğa zorlayarak bir şey yaptırıldığı vakit savunma duygusu uyandığını belirten Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Hayati tehlikesi olmayan konularda zorlamak yanlışsız değil. Klasik eğitim sisteminde endişe temel, itimat istisna idi. Artık itimat temel, dehşet istisna. Korkutarak yapılacak şeyler apansız yola fırlaması ya da sobaya yaklaşarak kendini tehlikeye sokacak durumlarda olabilir fakat 1 yaşındaki çocuğu tuvaletini kaçırırsa korkutacak tehditlerde bulunmak fazlaca ziyanlıdır.” ikazında bulundu.
Çocuk dini kavramlarla korkutulmamalıdır
Çocuğun dini kavramlarla korkutulmasının da bir hayli riskleri bulunduğunu belirten Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Bu tehditler çocuğun başını karıştırabilir. Çocuğu korkutarak düzeltemezsiniz. Cezalandırma istisnai durumlarda olur.” dedi.
Anne yoksunluğu sendromunda çocuk daima ağlıyor
Ekseriyetle çocukluğun birinci periyodunda ortaya çıkan parmak emme davranışının emzirilmeyen çocuklarda görüldüğünü kaydeden Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Emzik verildiği vakit oral fiksasyon olmayacak mı? Sıkıntı o değil. Çocuğun en büyük ruhsal muhtaçlığı o anda inanç gereksinimi. İtimat muhtaçlığı oluşması için hayat inançlı, gelecek inançlı duygusu olması lazım. Anne yoksunluğu sendromunda ne olur? Çocuk devamlı ağlar. Onda endişe, telaş vardır. Çocukluk depresyonu vardır. Birisi yanına yaklaştığı vakit çocuk susar, bakar annesi mi geliyor diye, annesi ise ona sarılır, rahatlar ve ağlaması yavaş yavaş azalır. Lakin annesi değil, oburu ise yeniden ağlamaya başlar. Çocuk bilerek yapıyor zannedilir. meğer çocuk o anda ruhsal, itimat, yalnızlık, sevgi gereksinimini tamamlamak için yapıyor.
Bebeğin dünyaya gelir gelmez birinci reaksiyonunun ağlamak olduğunu kaydeden Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Ciğerlerine soğuk hava girdiği vakit birden teğe anne karnının konforu gidiyor. Artık nefes alması lazım. ömrün biroldukca gerçeğiyle yüzleşiyor doğan kişi. Birinci duygusu dehşet, birinci yansısı ağlama ve birinci rahatlaması anneye sarılıp, emzirildiği vakit. bu biçimdece kaygıyı giderme, sevgi alma ve temel inanç oluşturma duygusu oluşuyor.” dedi.
Anne kesinlikle gerçeği söylemeli ve inanç kazanmalıdır
Bir çocukta temel itimat duygusu yoksa çocuğun çeşitli reaksiyonlar verebileceğini kaydeden Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Annenin işe gideceği ya da bir diğer yere gideceği vakit çocuğu ‘Bak ben işe gideceğim ancak bir daha geleceğim’ diyerek zihinsel olarak hazırlaması lazım. Çocuk ağlasa da reaksiyon de gösterse kesinlikle vedalaşarak ayrılacak. Vedalaşmadan ayrılınca çocuk bir daha dehşete kapılıyor. ‘Annem ya gelmezse?’ diye düşünüyor. Palavra inancı zayıflatır. Çocuk asla kandırılmamalıdır ve palavra söylenmemelidir. Çocuk bir süre daha sonra ‘Annem sık sık palavra söylüyor, demek ki her söylemiş olduği gerçek değildir’ diye düşünmeye başlıyor. Çocuğa palavra söylemeden ilgi odağını değiştirmek lazım. Yalancılık, çocuğun kişiliği haline geliyor. bu biçimde olunca da çocuk, hayat güvenilmez, beşerler güvenilmez, aldatılabilirim duygusu yaşıyor.” diye konuştu.
Evlilik inanç yuvasıdır
Çocuğu palavrayla büyüten annelerin çocuklarında paranoyaların hayli fazla ortaya çıktığını söyleyen Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Anne sevgi verse bile itimat olmadan olmaz. Dürüstlük olmadan olmaz. İş birliği sanatının temel özelliği palavradan uzak durmaktır. İnancın temelinde açık, şeffaf, dürüst bağ değerli. Dürüst bağlantı yoksa devamlılık da yoktur. Orada inanç alanı oluşmaz. Evlilik sevgi yuvası değil, itimat yuvasıdır. İtimat yuvası için sevgi yetmiyor. Sevgi var lakin aldatıyor örneğin.” dedi.
Belirsizlik çocukta gelecek telaşı oluşturuyor
Parmak emen çocuk psikolojisinde, anne-çocuk kişiselleşme ve ayrışma sürecinin tam aşılamadığını kaydeden Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Anne çocuğa ‘Şimdi işe gidiyorum lakin bir daha geleceğim, daima geldim’ dediğinde çocuk beklemeyi öğrenmiş oluyor. Çocuk da dayanıklılık eğitimi oluyor. Annenin işten konuta geldiğinde ise konuttaki işlere başlamadan çocuğa vakit ayırması gerekiyor. Çocuğun gelecek tasası yaşamaması için meçhullüğü gidermek lazım. Çocuk, ‘Hadi oynayalım anne’ dediğinde değil, anne ‘Şu saatte oynayacağız’ dediğinde o saatte oynanacak. Anne kelamını tutacak lakin nasılsa sesi çıkmıyor diye atlatmayacak. Anne çocukla birlikte vakit geçirmeyi artırırsa çocuğun dikkat çekmek için yaptığı davranışlar değişir.” diye konuştu.
Anne ve çocuk içindeki bağlantıda devir dönem sıkıntıların yaşanabileceğini belirten Prof. Dr. Nevzat Tarhan, kimi annelerin doğum niçiniyle orta verdikleri iş ömrüne dönüş yapmasıyla bu süreçte çocuğun birtakım reaksiyonlar verebileceğini söylemiş oldu.
Çocuklar sıkıntılarını davranış lisanıyla anlatır
Anne işe başladıktan daha sonra çocukların tırnak yeme, tırnak etlerini koparma üzere davranışlarda bulunabileceğini kaydeden Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Tırnak yemek, ileri yaşta gerilim azaltma tekniği olarak kullanılır. Tasa olduğu vakit beyin otomatik bunu yapıyor. 4-5 yaşındaki çocuklar ekseriyetle meselelerini kelam lisanıyla anlatamazlar, davranış lisanıyla anlatırlar. örneğin altına kaçırma, sık sık ağlama, geceleri annesinin yanına gelme üzere. Bu yansılar, çocuğun telaşının yüksek olduğunu gösteriyor.” diye konuştu.
Prof. Dr. Nevzat Tarhan, parmak emmek, tırnak yemek, altına kaçırmak üzere davranışların çocuğun örnek aldığı birinde var ise da ortaya çıkabileceğini kaydederek “Çocuk model olarak seçebilir. Çocuk, mutsuzluğunu giderme tekniği olarak buna yönelebilir. Bu davranışı ilgi çekince de pekiştirebilir.” dedi.
Anniçin ayrılma anksiyetesi yenilmelidir
“Seperasyon anksiyetesi” denilen anniçin ayrılma anksiyetesini çocuğun yaşayıp yenmesi gerektiğini söz eden Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Anne çocuğundaki bir meselesinin üstüne gidiyorsa örneğin ‘tırnağını yeme’ diyorsa, çocuk ‘Annem bana bedel veriyor, beni seviyor’ diye düşünüyor. Bu negatif ilgidir. Çocuğun yalnızlığını gidermek için annesinin kendisiyle ilgilenmesini sağlamak için geliştirdiği bir yoldur. Burada negatif ilgi, ilgisizlikten daha yeterlidir. Çocuk kendini hırpalatabilir, annesini bağırtır ve rahatlar. En büyük travma, yok sayılmaktır.” dedi.
Ergenlik periyodunda ortaya çıkan birtakım davranış bozukluklarının gerisinde kapalı depresyon olduğunu kaydeden Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Ergenlikteki çocuğun hislerini söz etme marifeti daha gelişmemiştir. ‘Bir problemim var, moralim bozuldu’ diyemiyor. ‘niçin bozuldu?’ diye tahlil yapamadığı için, korkuyu gidermek için bir yol geliştiriyorlar. Annesinin ilgisini çekmeye çalışırlar.” dedi.
Çocukla inatlaşmada anne kaybeden taraf oluyor
Birtakım annelerin yemek elinde çocuğun ardında dolandıklarını belirten Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Çocuk bu biçimde durumlarda yani yeme-yememe uğraşıyla annesinin kendisiyle ilgilenmesini oyun üzere görüyor. Anne bu biçimde durumlarda inatlaştığı vakit birden fazla sefer kaybeden taraf oluyor. Anne çocuk için kaygılandığını, değer verdiğini hissettirirse, çocuk bilmeden o davranışa daha fazlaca odaklanır. Buna ‘ters efor kuralı’ deniyor. Bu kurala göre, bir topluluğa ‘pembe fil düşünmeyin’ denirse küme üyeleri, düşünmemeye çalıştıkça daha epey düşünür. Lakin burada ilgi odağını, dikkat odağını değiştirirsen düşünmeyebilirsin. Anne çocuğun bir hareketini onaylamıyorsa ‘Yapma’ demek yerine ‘Ben şu an senin yanından ayrılıyorum, bu biçimde bir şey yapan çocukla oturamam’ deyip o hareketi onaylamadığını hissettirmesi gerekiyor.” diye konuştu.
Negatif ilginin istenmeyen davranışı güçlendirdiğini belirten Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Çocuğu müspet davranışa yönlendirmek değerli.” dedi.
Nitelikli vakit geçirmede çocuk epey uygun dinlenmelidir
Çalışan annelerin çocuklarıyla gün içerisinde kesinlikle nitelikli vakit geçirmesi gerektiğini kaydeden Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Anne çalışmak zorunda olabilir lakin nitelikli dediğimiz, çocukla birlikte 5-10 dakikalık bir süre bile olsa vakit ayırması hayli değerlidir. Göz temasının olduğu, çocukla bir arada bir şey okuyup ona anlattırdığı vakit, çocuğu en hayli tatmin ettirecek vakit içinderdır. Bu vakit içinderda mesela ona kıssa okuyup çocuğa anlattırıp, sabırla dinlemek gereklidir.” diye konuştu.
Susan çocuk gelecekte toplumsal fobik oluyor
Birtakım annelerin maalesef çocuğu sabırla dinlemediğini belirten Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Bazı anneler konuşur konuşur, çocuk susar. İleride çocuk toplumsal fobik oluyor ya da konuşmasında tutukluk oluyor, kendini tabir edemiyor. halbuki soru soran çocuk düzgün bir çocuktur. Soru soruyorsa çocuk öğreniyordur. Ötelemiyordur, içine atmıyordur. Çocuğun konuşabilen çocuk olmasını sağlamak lazım.” dedi.
Toplumumuzda hayal kurmanın kültür olarak bastırıldığına dikkat çeken Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Bu bizim zayıf tarafımız. Bunu değiştirmemiz lazım. Bunu değiştirmezsek itaat kültürü olur.” ihtarında bulundu.
Çocuk rahatlama prosedürü olarak bu davranışları kazanıyor
Tırnak yeme, parmak emme üzere davranışı bağımlılığa benzeten Prof. Dr. Nevzat Tarhan, bağımlılıkta beyinde ödül-ceza sisteminin bozulduğunu kaydederek “Çocuk bir nevi bunu rahatlama yolu olarak kazanıyor. Beyin azalan seratonin muhtaçlığını o denli karşılıyor. bir müddet daha sonra bağımlılığa dönüşüyor. Bağımlılık bir beyin hastalığıdır. Beyin merkezine husus olarak ödül veriyorsun ve düzmece bir rahatlık oluşuyor. aslına bakarsanız şu anda bağımlılığa ödül yetmezliği sendromu deniliyor. Bu durumlarda beyindeki kimyasal sistemi sağlamadan bağımlılık tedavisi tam olmuyor.” dedi.
Günümüzde eğitimde itimat temel, endişe istisna
Çocuğa zorlayarak bir şey yaptırıldığı vakit savunma duygusu uyandığını belirten Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Hayati tehlikesi olmayan konularda zorlamak yanlışsız değil. Klasik eğitim sisteminde endişe temel, itimat istisna idi. Artık itimat temel, dehşet istisna. Korkutarak yapılacak şeyler apansız yola fırlaması ya da sobaya yaklaşarak kendini tehlikeye sokacak durumlarda olabilir fakat 1 yaşındaki çocuğu tuvaletini kaçırırsa korkutacak tehditlerde bulunmak fazlaca ziyanlıdır.” ikazında bulundu.
Çocuk dini kavramlarla korkutulmamalıdır
Çocuğun dini kavramlarla korkutulmasının da bir hayli riskleri bulunduğunu belirten Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Bu tehditler çocuğun başını karıştırabilir. Çocuğu korkutarak düzeltemezsiniz. Cezalandırma istisnai durumlarda olur.” dedi.
Anne yoksunluğu sendromunda çocuk daima ağlıyor
Ekseriyetle çocukluğun birinci periyodunda ortaya çıkan parmak emme davranışının emzirilmeyen çocuklarda görüldüğünü kaydeden Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Emzik verildiği vakit oral fiksasyon olmayacak mı? Sıkıntı o değil. Çocuğun en büyük ruhsal muhtaçlığı o anda inanç gereksinimi. İtimat muhtaçlığı oluşması için hayat inançlı, gelecek inançlı duygusu olması lazım. Anne yoksunluğu sendromunda ne olur? Çocuk devamlı ağlar. Onda endişe, telaş vardır. Çocukluk depresyonu vardır. Birisi yanına yaklaştığı vakit çocuk susar, bakar annesi mi geliyor diye, annesi ise ona sarılır, rahatlar ve ağlaması yavaş yavaş azalır. Lakin annesi değil, oburu ise yeniden ağlamaya başlar. Çocuk bilerek yapıyor zannedilir. meğer çocuk o anda ruhsal, itimat, yalnızlık, sevgi gereksinimini tamamlamak için yapıyor.
Bebeğin dünyaya gelir gelmez birinci reaksiyonunun ağlamak olduğunu kaydeden Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Ciğerlerine soğuk hava girdiği vakit birden teğe anne karnının konforu gidiyor. Artık nefes alması lazım. ömrün biroldukca gerçeğiyle yüzleşiyor doğan kişi. Birinci duygusu dehşet, birinci yansısı ağlama ve birinci rahatlaması anneye sarılıp, emzirildiği vakit. bu biçimdece kaygıyı giderme, sevgi alma ve temel inanç oluşturma duygusu oluşuyor.” dedi.
Anne kesinlikle gerçeği söylemeli ve inanç kazanmalıdır
Bir çocukta temel itimat duygusu yoksa çocuğun çeşitli reaksiyonlar verebileceğini kaydeden Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Annenin işe gideceği ya da bir diğer yere gideceği vakit çocuğu ‘Bak ben işe gideceğim ancak bir daha geleceğim’ diyerek zihinsel olarak hazırlaması lazım. Çocuk ağlasa da reaksiyon de gösterse kesinlikle vedalaşarak ayrılacak. Vedalaşmadan ayrılınca çocuk bir daha dehşete kapılıyor. ‘Annem ya gelmezse?’ diye düşünüyor. Palavra inancı zayıflatır. Çocuk asla kandırılmamalıdır ve palavra söylenmemelidir. Çocuk bir süre daha sonra ‘Annem sık sık palavra söylüyor, demek ki her söylemiş olduği gerçek değildir’ diye düşünmeye başlıyor. Çocuğa palavra söylemeden ilgi odağını değiştirmek lazım. Yalancılık, çocuğun kişiliği haline geliyor. bu biçimde olunca da çocuk, hayat güvenilmez, beşerler güvenilmez, aldatılabilirim duygusu yaşıyor.” diye konuştu.
Evlilik inanç yuvasıdır
Çocuğu palavrayla büyüten annelerin çocuklarında paranoyaların hayli fazla ortaya çıktığını söyleyen Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Anne sevgi verse bile itimat olmadan olmaz. Dürüstlük olmadan olmaz. İş birliği sanatının temel özelliği palavradan uzak durmaktır. İnancın temelinde açık, şeffaf, dürüst bağ değerli. Dürüst bağlantı yoksa devamlılık da yoktur. Orada inanç alanı oluşmaz. Evlilik sevgi yuvası değil, itimat yuvasıdır. İtimat yuvası için sevgi yetmiyor. Sevgi var lakin aldatıyor örneğin.” dedi.
Belirsizlik çocukta gelecek telaşı oluşturuyor
Parmak emen çocuk psikolojisinde, anne-çocuk kişiselleşme ve ayrışma sürecinin tam aşılamadığını kaydeden Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Anne çocuğa ‘Şimdi işe gidiyorum lakin bir daha geleceğim, daima geldim’ dediğinde çocuk beklemeyi öğrenmiş oluyor. Çocuk da dayanıklılık eğitimi oluyor. Annenin işten konuta geldiğinde ise konuttaki işlere başlamadan çocuğa vakit ayırması gerekiyor. Çocuğun gelecek tasası yaşamaması için meçhullüğü gidermek lazım. Çocuk, ‘Hadi oynayalım anne’ dediğinde değil, anne ‘Şu saatte oynayacağız’ dediğinde o saatte oynanacak. Anne kelamını tutacak lakin nasılsa sesi çıkmıyor diye atlatmayacak. Anne çocukla birlikte vakit geçirmeyi artırırsa çocuğun dikkat çekmek için yaptığı davranışlar değişir.” diye konuştu.