İnternetin rönesansı Metaverse!

Seksenler

Yeni Üye
GÜLAY FAZİLETLİ

Strateji, danışmanlık, dijital, teknoloji hizmetleri sunan global idare danışmanlığı şirketi Accenture Interactive’in kuruluşlarından biri olan tasarım ajansı Fjord’un 2022 trend raporu geçen hafta yayınlandı. Rapor; teknoloji, trendler, tasarım ve insan odaklı gelişmelerle ilgili öngörüleriyle dikkat çekiyor. 15. defa yayınlanan rapor bu yıl beş temadan oluşuyor. Bu yılki trendlerde ana tema, tüm alakalarda değişikliğe karşılık verme gereksinimi.

Beş temadan biri ‘Olduğun üzere kabul edilmek.’ Pandemi ile birlikte beşerler kim olduklarını, kendileri için neyin değerli olduğunu sorgulamaya başladı. Bağımsızlık isteği arttı. Rapora bakılırsa, daha derin münasebetler, yeni olasılıklara açık olma, kuvvetli bir maneviyat duygusu eşliğinde travma daha sonrası büyüme çağı şekilleniyor. Profesyonel ve özel hayat birbirine karışırken, beşerler vakit içinderını ve dikkatlerini nasıl ve nerede harcadıkları konusunda daha hassas davranıyor. 2021 yılının ortalarında global ekonomiler bir daha canlandığında şirketlerin çalışanlara muhtaçlığı arttı. Lakin daha evvelki bir yazıda anlattığım üzere karantina sürecinde değişen yeni evvelar niçiniyle büyük bir istifa dalgası yaşandı. Teknoloji yardımıyla hobilerini, yeteneklerini, hayallerini işe dönüştürenlerin sayısı giderek arttı. “Ben ‘biz’in üzerindeyim” zihniyeti yükselirken bu yeni tercihlerin klâsik istihdam üzerinde direkt bir tesire sahip olduğu görülüyor. Kuruluşların, insanların hayat üslubundaki değişikliği anlayıp bunlara cevap vermesi bekleniyor…


‘AZ’, ‘KAYIP’ MANASINA GELMİYOR!

Rapordaki bir başka tema, ‘Bolluğun sonu.’ Pandemi başında yüz milyonlarca insan boş market rafları, artan güç faturaları ve eksilen günlük hizmetlerle kıtlık yaşamanın nasıl bir şey olduğuna tanıklık etti. Minimum bir gayretle şimdi her istediğini elde edenler için bu durum şok tesiri yarattı. Pandemideki tam kapanmada tedarik zincirinin kırılması, Süveyş kanalında karaya oturan ve memleketler arası ticareti büyük ölçüde etkileyen gemi, biroldukca ülkede yaşanan tır sürücüsü eksikliği, çip kıtlığı vb. külfetler, erişimi en kolay olan mamüllerin bile bulunmasını zorlaştırdı. Tedarik zinciri sorunu süreksiz bir zorluk olsa da etkisinin devam etmesi ve bilhassa etraf ile ilgili fikirlerde bir değişime kapı açması bekleniyor. Artık görmezden gelmenin imkansız olduğu iklim değişikliği niçiniyle yaşanan, mevsimsel olmayan seller, yıkıcı orman yangınları niçiniyle beşerler tüketim alışkanlıklarının gezegen üstündeki tesirini anlamaya başladı. Rapora göre sürdürülebilirlik maksadıyla eşya, giysi, ayakkabı alma konusunda isteksiz olanların sayısı gün geçtikçe artıyor. Önümüzdeki süreçte sürdürülebilir eserler ve fiyat istikrarıyla tüketiciyi etkileyebilen markalar ayakta kalacak. Biroldukça müşteri satın alma sonucu verirken ailelerinin temel ihtiyaçlarıyla gezegenin uygunluğu içindeki istikrara göre karar verecek.


Bolluk niyetini ele alırken ‘az’ın ‘kayıp’ manasına gelmediğini anlamamız gerekmiyor. Bugüne kadarki ‘bolluk’ ayarını bir daha düşünmek kâfi. Bu bize uyar, trendy olabiliriz yani merak etmeyin!

İNTERNETİN RÖNESANSI; METAVERSE!

Üçüncü tema teknolojideki beklentiler… Metaverse artık gündelik lügatımıza girmeye hazır. Bu kavram internetin sunduklarının epey daha ötesinde bir tecrübe vadediyor. Fizikî ve dijital dünyanın birleşimi olarak özetlenebilecek Metaverse, internette yeni bir ihtilal.

Şimdilik oyun platformlarında emekleme evresinde olsa da gerçek potansiyeli çabucak hemen görülmedi. üç boyutlu, artırılmış gerçeklik (AR) ve sanal gerçekliğin (VR) bir ortada olduğu metaverse, yeni bir kültürel çağın temellerini oluşturuyor. Markaların, şirketlerin metaverse’ün sunduklarını kullanmaktan diğer bahtı yok üzere görünüyor.


Metaverse, insanlara ve markalara etkileşim kurmak, yaratmak, tüketmek ve kazanmak için yeni bir alan sunuyor. Gerçek potansiyeli çabucak hemen görülmedi lakin yeni bir kültürel evrimi başlatma gücü yüksek! Burada başarıyı yakalamak, markaların bu yeni dünyada müşterilerini anlamalarına bağlı olacak. Rapora bakılırsa çabucak hemen cevaplanmamış sorular olsa da metaverse tek boynuzlu atlardan, ejderhalardan ve bilumum fantastik ögelerden oluşan dünyalara dalmak değil, gerçek hayatın bir uzantısı olan sanal alemde paralel bir hayat sürmek…


çabucak hemen hiç kimse metaverse’ün nasıl bir evrim geçireceğini tam olarak kestiremiyor. Büyük bir patlama yapabilir, farklı bir şeye dönüşebilir ya da başarısız olabilir. Lakin bir daha de 1900’lü senelerdan 1930’lara kültürün başşehri olan Viyana, Rönesans’ın başladığı Floransa meseladeki üzere internette yeni bir çağın başladığını söylemek pek de abartılı bir yorum değil üzere görünüyor. Metaverse’ün geleceğini izlemek heyecan verici olacak.

‘NE KADAR YANLIŞSIZ?’

Bir soru sorup cevabını çabucak almak gündelik hayatımızın bir kesimi. Google ömrümüze gireli 24 yıl oldu. Bir tuşa dokunarak ya da sesli bir soru sorup karşılığını anında almaya alıştık. Lakin aldığımız cevaplara ne kadar güveniyoruz? Beşerler giderek yanlışsız karşılığı alıp almadıkları konusunda daha kuşkulu.

Toplumsal medyadaki dezenformasyon da göz önüne alındığında şüphelenmekte pek de haksız değiliz. Bilgiye ulaşmada şüphecilik alışveriş tecrübesinde de karşımıza çıkıyor. Online alışveriş yapanların 10’da 9’u karar verirken daha fazla bilgiye gereksinim duyduğunu söylüyor. 2022 yılında Tüketiciye hakikat bilgi veren firmalar öne çıkacak!

Pandemi her ülkede ruh sıhhatine ziyan verdi. ‘İlgilenilme’ isteği, ihtimam ve şefkat beklentisi insani bir muhtaçlık lakin günümüzde daha da bedelli oldu. Müşterilerine itina gösteren, kıymet verdiğini hissettiren markalar kazanacak!

1,5 TRİLYON DOLARLIK PAZAR

2022’nin dijital trendleriyle ilgili bir öbür çalışma daha var. Toplumsal medyada kapalılık, kalite ve algoritma düzenlemeleri öne çıkacak. Platformlar kapalılık ve içerik kalitesine odaklanacak. Muhtemelen bu yılın sonuna kadar tüm büyük toplumsal medya platformları saklılık siyasetlerini güncellemiş olacak. Kısa görüntülerin artan popülerliği Instagram ve TikTok’un 2022’deki reklamlarında artışa şahit olacak üzere görünüyor.

Kullanıcıların sanal ortamda etkileşim kurduğu, toplumsallaştığı, içeriklere ulaştığı, blockchain ve kripto para ünitesinin kullanıldığı günler kapıda. 2021 yılında NFT’nin süreksiz bir hevesten öte yeni bir iktisada evrildiğini gördük. 2022 yılında daha da büyük ticari bir husus olarak hayatımızda olacak, üç yıl ortasında 1,5 trilyon dolarlık bir pazar beklentisi var.

Besin ve insan kaynakları hizmetlerinde yapay zekanın yükselişine tanıklık edeceğiz. Şirketler şimdiden iş müracaatlarını kıymetlendirmek için yapay zekayı kullanmaya başladı. Hamburger yapan robotlar birer şefe dönüşebilecek mi bilinmez ancak bölümde yan rollerden ana karaktere dönüşmeleri an sıkıntısı.

5G ve Wi-Fi 6’nın sunduğu internet suratı, dünyanın yeni dijital trendlerini benimsemesini kolaylaştıracak. ‘Hızdan daha fazlası’ olarak kabul edilen bu yenilikler hibrit çalışma sistemini de kolaylaştıracak.

Dünya Ekonomik Forumu’na nazaran, yeni meslekler 2022 yılında kurumsal çalışanların yüzde 27’sini oluşturacak. Beşerler, bilgisayarlar ve algoritmalar içindeki iş kısmındaki değişim 75 milyon açık durumu ortadan kaldırdı lakin 133 milyon yeni iş imkanı yaratma potansiyeline sahip. Bilgi analistleri, yazılımcılar, e ticaret ve toplumsal medya uzmanları talep görmeye devam edecek. Müşteri hizmetleri, inovasyon idaresi üzere biroldukca ‘insan’ işinin artması bekleniyor. ötürüsıyla yapay zekanın beşerler için daha fazla istihdam yarattığına da şahit olacağız.

ANNEANNEMİN BİR TANIMI VARDI ÖLÇÜLERİ TAM KIVAMINDAYDI

Laboratuvarda oluşturulmuş üzere görünen deher neysel yemekleri, füzyon mutfakları sevenler masaları toplayın! Cet yemeklerine geri dönüyoruz. X nesli ve baby boomerslar bu yıl köklerini kucaklayacak. ‘Ancestral (Atasal)’ ismi verilen bu kavram giderek yükseliyor. İnternet kullanıcıların birden fazla büyükanne ve büyükbabalarının yediği klasik yemeklerin tanımlarını arıyor. Daha spesifik bir bilgi vermek gerekirse klasik Norveç, Filipin, Rus, Güney Afrika ve Arap yemeklerinin tanımlarının internet arama hacimleri yüzde 120 ile yüzde 150 içinde arttı.

Atalarımızın test edilmiş, onaylanmış yeme alışkanlıklarına geri dönmek daha sürdürülebilir bir diyet geleceğinin yolunu açabilir. Hindistan’dan Amazonlara kadar bir fazlaca halk yemeklerin ilacımız olduğuna inanıyor. Güney Amerika’da Amazon diyeti dünyanın en uygun beslenme alışkanlıklarından biri olarak kabul ediliyor. Bolivyalı Tsimane halkının dünyada en sağlıklı kalbe sahip insanlardan oluştuğu biliniyor. Bu halkın tansiyon sorunu de neredeyse yok. Bu halkı günlük güçlerinin yüzde 72’sini karbonhidrattan, yüzde 14’ünü sağlıklı yağlardan, yüzde 14’ünü de proteinden sağlıyor. Ortalama günlük adım sayısı 15 bin. Günlük sıvı alımları da ortalama 4.5 litre. Bir cins tatlı patates olan manyok kökü, bir çeşit muz olan plantain ile orman meyveleri ve kabuklu yemişler de bu halkın tükettiği yiyecekler içinde. Balık ve av hayvanları da en değerli protein kaynakları.

Klâsik köklerine bağlılığıyla bilinen Japonlar da Washoku olarak bilinen yüzlerce yıllık klâsik Japon diyetinden vazgeçmiyor. Bu diyette balık, soya eserleri, pirinç, zerzevat ve çay tüketiliyor. Kırmızı et ve çok işlenmiş besinler Japonların beslenme alışkanlıkları içinde yok! Tüm bunlara bakınca klâsik beslenme alışkanlıklarının devam ettiği bölgelerin en uzun ömür beklentisine sahip olmaları da pek şaşırtan değil…

Bu eğilimi keşfeden besin bölümü de boş durmuyor tabi. Hindistan’da yetiştirilen bir baklagil olan mung fasulyesinden yapılan yumurta, Endonezya’da fermente soya fasulyesinden yapılan tempeh, Japon mantarı Koji, Ayurveda kültüründe üstün besin kabul edilen nilüfer tohumundan yapılan atıştırmalıklar Batı külçeşidinin yeme alışkanlıklarına girdi bile.

Bu yarışa katılmak için elimizi korkak alıştırmayalım. Bulgur herlesi, yoksul kellesi, cennet künkü, kiraz tuzlaması ve daha birçok klâsik tanım için internette çeşit atalım.