Bir lokma yemeğe hasret bırakan hastalık: Akalazya

canvade

Yeni Üye
Besinler yemek borusunda takılı kalırsa…

Yemek borusunun alt uç kısmında bulunan kapakçık sisteminin gevşeyememesi kararı besinlerin mideye gerçek olan hareketinde kuvvetlik yaşanması ‘Akalazya’ olarak tanımlanıyor. Besinler yutkunma yoluyla boğazdan yemek borusuna, buradan da mideye aktarılıyor. Yemek borusu ile mide içinde yer alan özofagus sfinkteri, midedeki asit ile besin içeriğinin yemek borusuna geri kaçmasını önlüyor. Gastroenteroloji Uzmanı Prof. Dr. Erkin Öztaş, bu sfinkterin yutkunduğumuzda açılıp besin ve sıvıların midemize ulaşmasına imkan sağladığını belirterek, “Herhangi bir etkenden dolayı özafagus sifinkteri fonksiyonunu yitirirse, besinler yemek borusunda takılı kalıp mideye inemiyorlar. Bunun kararında hastanın bir hayli sorun yaşadığı bu hastalığa Akalazya deniyor” diyor.


Kesin sebebi bilinmiyor

Akalazya’nın kesin gelişim sebebi çabucak hemen tam olarak bilinmese de bir fazlaca faktörün hastalığın ortaya çıkmasında tesirli oldukları belirtiliyor. Çeşitli viral enfeksiyonlar ve otoimmun bozukluklarının hastalığa niye olabildiği öne sürülmekle birlikte, çeşitli bakteriyel enfeksiyonların ve genetik yatkınlığın da sorumlu olabileceği de tabir ediliyor.


En tipik belirtisi yutma kuvvetliğü!

Akalazya hastalığının birinci kademesinde belirtiler çoklukla fazla şiddetli olmuyor. Fakat vakit içinde problemlerin sıklığı ile şiddetinde önemli artış başlıyor. Akalazya’nın en yaygın görülen belirtisi ise yutma kuvvetliğü! Hastalar katı besinleri ve hatta sıvı besinleri yutmakta kuvvetlik çekerken; tükettikleri bir besinin yemek borusunda yahut göğüs ortasında kimi bazı günlerce kaldığından yakınıyorlar. Akalazya yutma kuvvetliğünün yanı sıra; boğazda tahriş, yemek daha sonrasında sık sık öksürmek, göğüs ortasında yanma ve baskı hissi üzere bir fazlaca sıkıntıya da niye olabiliyor. Ayrıyeten sindirilmemiş besinlerin tekrar ağıza gelmesi ve bulantı üzere şikayetler de sık görülen yakınmaları oluşturuyor.


Bir lokma dahi ızdıraba dönüşüyor!

Akalazya hayli daha önemli tablolara da yol açabiliyor. Yemek borusunda biriken besin yahut sıvıların teneffüs yollarına kaçması kararında zatürre, hatta hastanın boğulması üzere ömrü tehdit eden sıkıntılar gelişebiliyor. Hastalık daha da ilerlediğinde besinlerin yeme borusundan mideye geçişleri neredeyse imkansız hale geliyor, besinlerin yanı sıra sıvılarda da yutma kuvvetliğü yaşanıyor. Hastalar senelerca yetersiz beslenmeye bağlı olarak kilo kaybediyor ve bir hayli sıhhat sorunu yaşayabiliyorlar.


Teşhis konulması yılları bulabiliyor!

Akalazya hastalığının yavaş seyirli olması ve yaşanan sıkıntıların reflü hastalığına benzemesi niçiniyle teşhis konulması uzun yılları bulabiliyor. Teşhis hastadan ayrıntılı alınan hikaye, baryumlu özafagus (yemek borusu) grafisi, manometre (yemek borusu basıncının ölçümü) ve endoskopi halleriyle konuyor.


Endoskopi ile kesin tahlil

Akalazya hastalığında ilaç tedavisi ve botoks sistemi şikayetlerin hafifçelemesinde tesirli oluyorlar. Fakat ilaçların her gün alınmaları, botoksun da sık aralıklarla yenidenlanması gerekiyor. Balon dilatasyonu da yemek borusu ile mide içindeki geçişin düzgün bir biçimde gerçekleşmesini sağlayan ve muvaffakiyet oranı yüzde 70-80’lerde seyreden bir diğer yol. Akalazya hastalığının kesin tedavisi ise endoskopi tekniğiyle sağlanabiliyor.


Gastroenteroloji Uzmanı Prof. Dr. Erkin Öztaş, endoskopik sistemlere ‘Akalazya’ hastalığının ileri evrelerinde başvurulduğunu belirterek, “Bu süreçle yemek borusundaki problemli kaslara müdahale ediliyor ve hastaların kısa müddette yemek yemeleri ve sıvı tüketmeleri sağlanabiliyor” diyor.


POEM yılların ızdırabından kurtarıyor

Dünyada ve ülkemizde sayılı merkezlerde uygulanan ileri endoskopik bir tedavi metodu olan POEM (Peroral Endoskopik Myotomi) sağladığı avantajlar niçiniyle, Akalazya hastalığında en sık tercih edilen sistemlerden. POEM ile klasik endoskopi sürecinde olduğu üzere, ağız içerisinden girilerek, hastalıktan etkilenen yemek borusundaki sıkıntılı kaslara müdahale ediliyor. bu biçimdelikle yemek borusunun genişlemesi sağlanıyor. Gastroenteroloji Uzmanı Prof. Dr. Erkin Öztaş, “Diğer endoskopik prosedürlerle karşılaştırıldığında POEM formülünün hastalara sağladığı en kıymetli avantaj, muvaffakiyet oranının çok yüksek olmasıdır” diyerek, şu biçimde devam ediyor:


“Yapılan çalışmalar 5 yıllık muvaffakiyet oranlarının yüzde 90’ların üzerinde olduğunu gösteriyor. Bu yolun bir diğer değerli yararı da kanama ile delinme üzere komplikasyon risklerinin düşük ve süreç esnasında denetim edilebilir ve düzeltilebilir olmasıdır. Endoskopik bir süreç olduğu için bedende rastgele bir kesi izi kalmıyor, hastalar sonraki gün taburcu oluyor, sıvı ile yumuşak besinlerle yemek yemeye başlıyor ve 2 haftadan daha sonra rutin beslenme sistemine dönebiliyorlar.”


Belirtileri neler?

Katı ve sıvı besinlerin yutulmasında kuvvetlik yaşanması, besinleri yuttuktan daha sonra gelişen öksürük, göğüs bölgesinde ağrı ve yanma hissi, besinlerin ağza geri gelmesi, bulantı, kusma, kilo kaybı.